Dư thấy nhiều độc giả than phiền rằng họ Tư Mã quá đông, khó phân biệt. Lại có người mơ hồ về các chức quan thời bấy giờ. Nay mở một chương riêng, lược thuật đôi điều để sáng tỏ.
Dưới đây, ta theo từng châu, lấy thời điểm cuối năm Thái An thứ hai (303) đời Tấn Huệ Đế làm mốc.
(1) Ký Châu: Thành Đô Vương Tư Mã Dĩnh
Năm Nguyên Khang thứ chín (299), tháng Giêng, Ký Châu Thứ Sử, Hà Gian Vương Tư Mã Ngung chuyển trấn Quan Trung. Thành Đô Vương Tư Mã Dĩnh đảm nhiệm Bình Bắc Tướng Quân, Đô Đốc Nghiệp Thành thủ sự, chẳng bao lâu được phong Trấn Bắc Đại Tướng Quân.
Thứ Sử là Dương Hoài.
Năm Vĩnh Khang nguyên niên (300), Tư Mã Dĩnh giữ nguyên chức, Thứ Sử đổi thành Lý Nghị.
Năm Vĩnh Ninh nguyên niên (301), Tư Mã Dĩnh khởi binh thảo nghịch, được bái Đại Tướng Quân, trấn giữ như cũ. Thứ Sử vẫn là Lý Nghị.
Năm Thái An nguyên niên (302), không có biến động, gió êm sóng lặng.
Năm Thái An thứ hai (303), Tư Mã Dĩnh giữ nguyên chức, Thứ Sử đổi thành Hậu Tướng Quân Ôn Tiện.
Tính đến nay, Tư Mã Dĩnh đã trấn Ký Châu được năm năm.
(2) U Châu: Vương Tuấn
Năm Vĩnh Khang nguyên niên (300), Lưu Hoằng nhập triều làm Thượng Thư. Ninh Thạc Tướng Quân, Đô Đốc U Châu chư quân sự Vương Tuấn nhậm chức.
Thứ Sử không rõ, có thể do Vương Tuấn kiêm nhiệm.
Năm Vĩnh Ninh nguyên niên (301), không biến động. Tháng Tư, Vương Tuấn thăng An Bắc Tướng Quân.
Năm Thái An nguyên niên (302), Vương Tuấn vẫn là Đô Đốc.
Thứ Sử là Thạch Trạm hoặc Thạch Kham, các sử liệu ghi chép khác nhau. Dư nghiêng về Thạch Kham. Các vị thấy đó, sử sách thời này lỗi sai ngập tràn, mâu thuẫn chồng chất, quả thật đau đầu!
Năm Thái An thứ hai (303), Vương Tuấn vẫn là Đô Đốc. Thạch Kham "hồi nhậm Hữu Tư Mã của Đại Tướng Quân (Tư Mã Dĩnh)", Hòa Diễn tiếp nhận Thứ Sử.
Tính đến nay, Vương Tuấn đã trấn U Châu bốn năm.
(3) Ung Châu: Hà Gian Vương Tư Mã Ngung
Năm Nguyên Khang thứ chín (299), tháng Giêng, Tư Mã Ngung rời Nghiệp Thành, trấn Trường An.
Thứ Sử không rõ, có thể do Tư Mã Ngung kiêm nhiệm.
Năm Vĩnh Khang nguyên niên (300), không biến động.
Năm Vĩnh Ninh nguyên niên (301), không biến động. Tháng Tư, Tư Mã Ngung được phong Thái Úy.
Năm Thái An nguyên niên (302), không biến động.
Năm Thái An thứ hai (303), Tư Mã Ngung giữ nguyên chức. Thứ Sử là Lưu Thẩm.
Tính đến nay, Tư Mã Ngung đã trấn Ung Châu năm năm.
(4) Dự Châu: Tề Vương Tư Mã Quýnh/Phạm Dương Vương Tư Mã Hổ
Năm Vĩnh Khang nguyên niên (300), Vương Tuấn "hồi nhậm Thanh Châu Thứ Sử
", sau chuyển sang U Châu. Tháng Tám, Tư Mã Quýnh được phong Trấn Đông Tướng Quân, Đô Đốc Dự Châu chư quân sự, trấn Hứa Xương. Thứ Sử là Hà Huấn. Năm Vĩnh Ninh nguyên niên (301), tháng Ba, Tư Mã Quýnh khởi binh thảo nghịch. Tư Mã Hổ nhậm An Nam Tướng Quân, Đô Đốc Dự Châu chư quân sự, trấn Hứa Xương. Thứ Sử Hà Huấn theo Tư Mã Quýnh,"nhập triều làm Lĩnh Quân".
Sau khi Hà Huấn đi, Thứ Sử không rõ, có thể do Tư Mã Hổ kiêm nhiệm.
Nội dung chương bạn đang xem bị thiếu. Vui lòng truy cập website https://truyenabc.com để xem nội dung đầy đủ. Cảm ơn bạn đọc!