Lời cuối truyện
Nội dung lời cuối truyện về cơ bản gồm:
Tóm tắt những suy nghĩ và chiêm nghiệm của tôi trong quá trình viết, đặc biệt là những lần sửa bản thảo và do dự. Làm rõ điều mình chủ yếu muốn biểu đạt và cách thể hiện. Rút kinh nghiệm, để sau này có thể tham khảo. Nhưng không có đề mục chính phụ rõ ràng hay cấu trúc mạch lạc, mà chỉ là một tập hợp những suy nghĩ lan man.
Viết đến cuối, tôi thường nhớ đến chương Lữ Không Quân lần đầu đưa Ngu Tiểu Văn đi ăn cua ở nhà hàng cao cấp trên tầng thượng. Chương đó lúc đầu vốn chỉ định viết cảnh Lữ Không Quân và Ngu Tiểu Văn đi ăn một bữa, rồi về nhà.
Nhưng tôi cảm thấy nội dung và thông tin trong truyện, tốt nhất nên có sự liên quan với nhau, đều có thể trở thành nguồn động lực, thúc đẩy sự phát triển. Nếu chỉ đơn thuần là ăn cơm thì cũng chỉ là một tình tiết giao lưu, thiếu sức đẩy. Dù trọng tâm là tình cảm, thì trong cốt truyện cũng nên là một chuỗi mắt xích liên kết, chứ viết thành nhật ký tình yêu thì sẽ rất vô vị.
Phải làm sao đây?
Vì vậy tôi đã lồng ghép trò "chơi xúc xắc" vào tình tiết đi ăn đó, khiến sự tương tác của hai người gắn liền với bối cảnh trước sau.
Trò xúc xắc này được bắt nguồn sau khi gặp anh em Trần Kiến, nhắc đến Đinh Khải, rồi từ đó bàn sang vấn đề đạo đức nghề nghiệp. Đồng thời cũng khiến mục đích của Ngu Tiểu Văn được đẩy lên rõ ràng hơn, và hiệu quả liên kết với tình tiết Lữ Không Quân đến đồn cảnh sát tìm Tiểu Văn sau đó.
Lúc đó tôi cảm thấy, khi sự tương tác giữa nhân vật chính không thể trở thành động lực cần thiết để thúc đẩy cốt truyện, thì tôi đã có thể nhận ra và khéo léo sắp xếp một loạt tình tiết, để nó gắn kết vào, trở thành một mắt xích hiệu quả cho tiến trình truyện. Tôi từng cho rằng đó là một bước tiến trong năng lực viết của mình.
Nhưng viết mãi, rồi cũng đến cái gọi là "về sau". Tôi bắt đầu phát hiện ra cái "tiến bộ" ấy dường như chỉ là ảo giác.
Thông qua việc không ngừng so sánh với tác phẩm trước, tôi dường như dần hiểu ra rằng, viết những thiết lập nhân vật và câu chuyện khác nhau sẽ gặp phải những tình huống khác nhau. Có lẽ tôi nghĩ rằng việc chủ động thiết lập tính liên kết giữa bối cảnh trước sau là một sự tiến bộ, nhưng thật ra nó cũng chẳng khác gì một linh cảm bất chợt, đều chỉ là phản ứng tất yếu mà từng thiết lập nhân vật mang lại.
Ví dụ, có độc giả nói Giao Dịch đọc rất trôi chảy, nhưng thật ra tác phẩm đó tôi không đặc biệt suy tính cấu trúc hay diễn biến. Khi ấy đúng vào thời kỳ dịch bệnh, ngoài đời chẳng có việc gì, rảnh rỗi nên bắt đầu viết tiểu thuyết, cũng muốn học thử cách viết chi tiết, thế là mở ra bộ này. Kết quả, hai người Hứa An liền lập tức "Cái gì, cậu gọi tôi à?" rồi tự sống dậy bước ra, xuống sân là bắt đầu cãi nhau. Hai cái miệng kia lách chách suốt.
Trong Giao Dịch, cách tôi giữ cho tiết tấu cốt truyện không bị rơi rớt chính là, hễ thấy đoạn nào có vẻ buồn chán hoặc nặng nề, tôi sẽ cố gắng chuyển sang cách diễn đạt nhẹ nhàng, thú vị. Khi đó tôi nghĩ, chỉ cần ngôn ngữ biểu đạt sinh động thì câu chuyện tất nhiên sẽ mượt mà. Nhìn vậy, viết văn chẳng phải rất đơn giản sao?
Nhưng trên thực tế, cái "chỉ cần" đầy tự tin ấy, đặt vào Trò Chơi thì lập tức mất hiệu lực.
Bởi vì ông Cá Chép có thể làm hòa với bất cứ chuyện gì, cũng không né tránh hiện thực nào. Ngoại trừ việc phải đối phó với chú cún nhỏ phiền phức, bám người, lúc nào cũng gầm gừ như kẻ thù là Hứa Thiếu Khanh, thì còn có cửa ải nào mà anh không vượt qua nổi chứ. Thế nên, những đoạn bình lặng, hay khiến người ta bức bối, nặng nề, tôi chỉ cần để Cá Chó mở miệng là độc giả sẽ cảm thấy vui vẻ, đọc thấy trôi chảy, còn thấy ấm áp nữa.
Nhưng khi viết Trò Chơi Bản Năng, tôi đã chuẩn bị vô cùng nghiêm túc. Tuy thành tích quyển đầu tay Giao Dịch không thể so với tác giả chính thống, nhưng nó cũng đủ để khiến một người nhỏ bé nơi tỉnh lẻ như tôi thấy kinh ngạc vui mừng. Đương nhiên tôi hy vọng có thể nối dài sự mong đợi của mọi người, đồng thời cũng tự đặt ra cho mình yêu cầu mới về xây dựng nhân vật và cấu trúc tác phẩm. Thế nhưng, rất nhiều độc giả sau khi bắt đầu đọc lại cực kỳ thất vọng, cảm thấy đây chẳng phải điều họ mong muốn. Tôi thường xuyên ngắm nhìn vào hai nhân vật ấy vào luc nửa đêm, trở nên giằng co y hệt như họ, không thể nhanh chóng sắp xếp ngôn từ.
Khoảng cách giữa Bạch Dương do thân phận và quan niệm khác biệt tạo nên, khiến tôi không thể hoàn toàn dùng lối diễn đạt quen thuộc để viết. Nhất định phải lột "Người Hành Tây" đến ch** n**c mắt mới có thể nhìn thấy rõ trái tim, thế nên có rất nhiều đoạn bản thân tôi cũng thấy như bị sa lầy. Tâm lý nhân vật này, tại sao lại không thể mổ xẻ ra được? Tôi buộc phải suy nghĩ tình cảm rốt cuộc là gì, là thứ gì có thể khiến hai con người khác biệt đến mức trời nam biển bắc vẫn mãi mãi yêu nhau?
Điều đó thật sự khả thi sao? Thế là về sau mới có thước đo, trái cây, cục tẩy và chiếc ô tô đồ chơi. Đến tận lâu sau khi hoàn thành, một số độc giả đọc lại nhiều lần mới cảm thấy tác phẩm này đã mổ xẻ tình cảm khá thấu triệt, hoặc nói là rất nặng nề. Cho đến hôm nay, dường như đánh giá về nó ngày càng đi lên, vì những ai thật sự chìm vào câu chuyện cũng sẽ dành cho nó sự yêu thích lâu dài.
Quyển thứ hai khiến tôi hiểu ra bất kỳ phong cách biểu đạt ngôn từ nào cũng không thể mãi hữu hiệu, thì ra cách diễn đạt đâu phải do tôi quyết định. Sự ấm áp, trôi chảy và nhẹ nhàng trong Giao Dịch là phiên bản giới hạn, chỉ có thể viết ra nhờ vào những nhân vật như An Lý và Hứa Thiếu Khanh. Còn cách biểu đạt trong Trò chơi cũng là độc nhất dành riêng cho Giang Tâm Bạch và Dương Quảng Sinh.
Nhưng bản thân tôi vốn thích nhìn lại để tổng kết kinh nghiệm và tìm đường tắt. Do đó, cho dù trên con đường "cách diễn đạt" tôi đã từng ê chề, nhưng trước khi viết quyển thứ ba, tôi vẫn tự tin rút ra "kinh nghiệm" mới từ hai quyển trước. Đó chính là lối viết cao trào hai phần. Dựa theo Giao Dịch với – , Trò Chơi với – , thì ngay từ lúc khởi thảo Suỵt, Đừng Nói Chuyện, tôi đã đặt sẵn hai đỉnh cao: (giả chết bỏ trốn) – « Trả Lại Cho Cậu Trong Sạch » (tỏ tình nơi vách núi).
Cách viết này là đẩy lên cao trào thứ nhất để bộc lộ vấn đề, rồi đến cao trào thứ hai để giải quyết vấn đề. Như vậy, câu chuyện sẽ vừa có tầng lớp vừa có sức thúc đẩy. Đồng thời, trong quá trình đẩy hai cao trào ấy, chính sự thúc đẩy này cũng có thể tạo ra một quá trình mổ xẻ tình cảm mang chiều sâu tương ứng.
Tôi lại bắt đầu nghĩ, ha, chỉ cần đặt sẵn cao điểm trong cấu trúc thì chắc chắn sẽ ổn thỏa thôi. Bởi vì cao điểm của câu chuyện giống như hai cái đinh, đóng chặt câu chuyện vào một điểm nào đó, bất kể thế nào cũng có xung đột làm bệ đỡ, không đến mức rơi rớt quá đà. Lần này mẹ nó nhất định là chân lý rồi chứ gì! Thêm vào đó khi bắt đầu viết, tôi còn phát hiện ra mình thậm chí có thể thiết lập tình tiết để giữ "hiệu ứng dây chuyền", thế nên tôi đã tin rằng cuốn sách này chắc chắn sẽ được viết cực kỳ vững vàng, trôi chảy.
Kết quả thì mọi người cũng đã thấy, dựa vào cái kinh nghiệm ít ỏi từ hai quyển mà tôi đã tự tin đến mức cho rằng "bách chiến bách thắng", cuối cùng tôi lại nghênh đón sự kiện sửa truyện lớn nhất từ trước đến nay.
Vì vậy quay lại câu hỏi ban đầu. Trong quyển này tôi có cảm nhận được những chỗ mình "tiến bộ" đặc biệt, nhưng đồng thời cũng đối mặt với những vấn đề mới, tất cả đều do đặc tính của nhân vật trong truyện tác động đến tôi, giống hệt như hai quyển trước.
Cho nên, "trò xúc xắc" không chỉ vì tôi học được cách sắp đặt tình tiết, mà còn vì Ngu Tiểu Văn thật sự muốn cùng Lữ Không Quân chơi trò đó. Y rất luôn để ý đến cách Tiểu Quân nhìn nhận mình, dù ngoài mặt có tỏ ra không bận tâm, nhưng thật ra y không phải không có cảm giác với "hành vi thiếu đạo đức" ấy, y vẫn thấp thỏm bất an. Trước khi rời đi y tất nhiên muốn nghe xem Lữ Không Quân đánh giá thế nào về một tên tống tiền như mình, nhưng y tuyệt đối sẽ không trực tiếp nói ra nhu cầu đó, thế là mỗi khi có cơ hội y sẽ lấy danh nghĩa "trò chơi" để thăm dò.
Ngược lại, khi tôi cầm theo kinh nghiệm từ truyện trước, cố gắng mổ xẻ tâm lý và tình cảm của họ, nâng độ kịch tính trong xung đột cảm xúc lên cao, thì lại không cách nào thực hiện được. Bởi vì tình yêu của hai nhân vật chính lần này, dường như là tình yêu không có tiếng động. Do kiểu hành vi và lối tư duy của cả hai, ngay cả hoạt động nội tâm cũng không thể quá ồn ào.
Tôi buộc phải liên tục đập bỏ, xóa bớt sau khi đã viết ra cả đống, làm phép trừ dần, cho đến khi quá trình chuyển biến tình cảm này chìm xuống, im lặng đến tận cùng.
Thế nên trong quyển này, tôi lại phải gian nan lần nữa, mở ra một con đường mới.
Tôi đã hiểu ra, cho dù có thể vô số lần tổng kết kinh nghiệm và kỹ xảo, thì lần kế tiếp tôi vẫn là một người mới cần được chỉ dẫn nhiều. Bởi vì các nhân vật trong mỗi cuốn truyện quả thật đã có một quỹ đạo tất yếu được định sẵn trong vô hình, ngòi bút của tôi chỉ có thể khiến nó thêm rực rỡ hay ảm đạm, nhưng không thể xoay chuyển quỹ đạo ấy.
Điểm này xem như là một tổng kết mới vậy ~
Nội dung chương bạn đang xem bị thiếu. Vui lòng truy cập website https://truyenabc.com để xem nội dung đầy đủ. Cảm ơn bạn đọc!